تاثیر هنر منبت کاری چوب بر مذهب هندویان

تاثیر هنر منبت کاری چوب بر مذهب هندویان

براساس بهره بری مذاهب از منبت کاری می توان سه گونه در نظر گرفت: ١. منبت هندوها؛ ٢. منبت مسیحیان؛ ٣. منبت روح پرستان.

١. منبت هندوها

هندوئیسم از منبت کاری چوب، هنری دینی ساخته است؛ به طوری که تمام معابد به انضمام تزیینات و مجسمه های آنها از چوب کنده کاری شده است. این معابد به دو صورت است: ۱. مستقر در زمین (که البته مصالح آنها فقط چوب نیست، بلکه، سنگ نیز سهم مهمی در این گونه ساختمان ها دارد)؛ ۲. متحرک: بدین معنا که ابتدا ارابه چوبی مستحکمی ساخته می شود و سپس، معماران روی این ارابه معبدی چوبی با تمام تزیینات و مجسمه هایش بنا می کنند. این گونه معابد، استفاده خاصی در مذهب هندوئیسم دارد و در اصطلاح محلی تر خوانده می شود.

علاوه بر، معابد پایدار و متحرک ارابه های حامل مجسمه های بسیار عجیب از خدایان و حاملان آنها نیز ساخته می شود که آن را واهانا می نامند. همان گونه که گفته شد، مراکز عمده ساخت این معابد و ارابه های چوبی منبت شده در هند جنوبی، ایالت تامیل نادو و کرالا است.

٢. منبت مسیحیان

مسیحیان هند جنوبی از قدیمی ترین اجتماعات مسیحی دنیایند. این اقلیت بیش از هر جا در ایالت کرالا متمرکز شده و همگی پیرو سن توماس، از حواریون عیسی مسیح اند. قدمت حضور این اقلیت در هند جنوبی باعث تبادلات فرهنگی بسیاری میان آنان و  بومیان هند شده است و در نتیجه همین تعامل است که ساختمان کلیساهای قدیمی از ساختمان معابد و مساجد تشخیص دادنی نیست؛ هرچند در ساخت این کلیسا ها از گرانیت و سفال برای پوشاندن دیوارهای ضخیم و سقف استفاده می شود، مصالح اصلی آنها چوب است. از نیمه قرن شانزدهم، پرتغالی ها کلیساهایی به تقلید از کلیساهای جامع اروپا ساختند. این نوع کلیسا یک شبستان طویل با دیوارهای بسیار بلند و محراب چوبی منبت شده ای در سمت غرب دارد که تصاویر و مجسمه های عیسی مسیح، مریم باکره و سن توماس را در خود جای داده است.

منبت کاری این محراب ها مجموعه ای پیچیده و عجیب از سنن مسیحی و سنن بومی هندوستان را در بردارد. از سویی، طرح های برگ نخلی و درخت مو رونده به دور ستونی پیچیده شده، شمایل مسیح، مریم و ... همگی با الهام از فرهنگ مسیحیت است و از سوی دیگر، صورت و هیبت فرشتگان، فرم لباس ها و نوع حلقه های گلی که حمل می کنند، همگی یادآور زیبایی شناسی هندی است. منبت کاری این قربانگاه های چوبی بسیار پر عمق و برجسته نماست. در منبت کاری مسیحی تراکم کمتر و درشتی و تزیینی بودن طرحها به چشم می خورد، اما آثار مذهبی هندو بسیار پرتراکم و کاملا روایی اند.

در نهایت، کنده کاری های چوبی محراب کلیسا را نمی توان در رده هنر منبت کاری محض قرار داد. استفاده فراوان از حجم های تمام نما مانند مجسمه مسیح، این هنر را بیشتر به هنر مجسمه سازی چوبی مربوط می سازد.

٣. منبت روح پرستان

جماعت روح پرست هندی بیش از هر جا در منطقه کانارا اجتماع کرده اند. کانارا قسمتی از سواحل جنوبی ایالت کارناتاکا است که دریای عربستان از یکسو و جنگل های انبوه از سوی دیگر، آن را محدود کرده و به صورت سرزمینی منزوی در آمده است؛ بنابراین، توانسته است اعتقادات و باورهای پیش از هندو را در خود حفظ کند. آیین دینی روح پرستان در کانارا، بهوتا نامیده می شود؛ هرچند، معتقدان به این آیین برای چندین هزار سال، در کانارا گرد هم آمده اند، می توان ریشه های زنده عقیدتی بهوتا را با نام ها و اشکال متفاوت در سراسر هند مشاهده کرد. گفته شد که بهوتا آیین روح پرستی است. این ارواح متعلق به طبیعت و ساکن در آن اند. معتقدان به این ارواح برای گرامی داشت و پرستش و انجام دادن مراسم مذهبی خود، این ارواح را به صورتی یگانه مجسم می کنند. مجسمه هایی از چوب که بخشی از آن و گاه کاملا به رنگ های مخصوص آغشته شده است. بت این ارواح را می توان در سه گروه دسته بندی کرد.

1. بت ارواح خدایان هندو مانند روح شیو
2. بت ارواح طبیعت که در واقع، توتم های اصلی آنان اند، مانند توتم خوک با نام پانجورلی توتم ببر با نام پیلچانکلی و توتم گاو نر با نام نانکلیكونا

٣. بت ارواح انسان های بسیار مهم و برجسته مانند کالورتی و خواهرش کالكود. این بت ها از لحاظ فنی منبت محسوب نمی شود، بلکه، نوعی مجسمه سازی بسیار خشن و بی ظرافت است.

بنابراین، در مقایسه کاربرد منبت در ادیان مختلف می توان چنین نتیجه گیری کرد که کنده کاری چوب در حیطه آیین هندو ارتباط بیشتری با منبت کاری دارد تا مجسمه سازی. همچنین، به دلیل فراگیری بیشتر آیین هندو در این سرزمین، با نمونه آثار بیشتری از این دست مواجه ایم؛ و عواملی چون فراوانی چوب در منطقه و فرهنگ زیور دوستی که با آیین مذهبی تلفیق شده، بیش از پیش در گسترش این هنر در سراسر هند جنوبی مؤثر بوده است.