میخک را بهتر بشناسید | خواص دارویی میخک

میخک را بهتر بشناسید

میخک گیاهی است که می توان از دو منظر به آن نگاه نمود یکی استفاده در طب سنتی و دیگری استفاده در آشپزی و به عنوان ادویه و طعم دهنده غذا. میخک از لحاظ طب سنتی دارای مزاج گرم و خشک است. در ادامه به بررسی گیاه میخک از جنبه دارویی و طب سنتی می پردازیم.

خواص دارویی میخک

میخک ها دارای 12 تا 26 % روغن می باشند که این روغن دارای ترکیبات موثری چون فورفورال، متیل سالیسیلات و ترکیبات دیگر می باشد. ترکیبات روغن گیاه میخک بسته به نوع، واریته و عوامل دیگر می تواند متفاوت باشد. میخک ها همچنین دارای ویتامین ها، مواد معدنی، تانن ها و... می باشند. استفاده از میخک به عنوان داروی گیاهی سابقه ای طولانی دارد و شاید به زمان های خیلی دور بر میگردد. می توان استفاده های میخک را در موارد زیر برشمرد:

1-به طور سنتی برای جلوگیری از تهوع، هضم بد، افزایش گردش خون، تسکین و بهبود عملکرد کبد

2-یکی از کاربردهای آن در طب عامیانه، قرار دادن دو میخک کامل در دهان، بدون جویدن و بلعیدن، برای کمک به سرکوب میل به الکل بود.

3-گل میخ دارای خواص ضد عفونی کننده است و به عنوان درمان برای بیماری های مرتبط با سیستم تنفسی، عفونت های دستگاه گوارش و عفونت های دستگاه ادراری مورد استفاده قرار میگیرد.مشخص شده که میخک می تواند هم برای عفونت های ویروسی و هم عفونت های باکتریایی مفید باشد.مطالعاتی در این خصوص بیان می دارند که ماده موثره موجود در روغن گیاه میخک می تواند بر استافیلوکوک ها، استرپتوکوک ها و پنوموکوک ها مفید باشد.

4-گل میخک می تواند اثر آنتی هیستامینی(ضد حساسیت) کمی داشته باشد و برای درمان تب یونجه، احتقان بینی و فشار سینوسی مفید باشد.

5-می توان برای کاهش استرس و تنش های عصبی از دم نوش یا چای میخک استفاده نمود.

6-میخک می تواند به وسیله کاهش التهاب، از بین بردن نفخ و افزایش جذب مواد مغذی برای سیستم گوارش مفید باشد همچنین تانن موجود در گیاه می تواند به درمان اسهال کمک کند.

7-میخک می تواند برای استفاده موضعی پوست مفید باشد.

8-شواهدی دال بر اینکه میخک می تواند درمانی برای انزال زودرس باشد وجود دارد ولی نیاز به مطالعه بیشتری در این زمینه وجود دارد.

9-شاید یکی از قدیمی ترین فواید گل میخک استفاده از آن به عنوان مسکن جهت دندان درد باشد که این خاصیت را می توان به وجود عوامل بی حس کننده در روغن گل میخک نسبت داد.

10-یکی از جالب ترین استفاده های میخک این است که از روغن آن می توان تولید مصنوعی وانیلین نمود.

اثرات جانبی میخک

میخک همانطور که دارای خواص مفید در طب سنتی و یا در صنعت می باشد می تواند در بعضی افراد یا تحت دوزهای نامناسب ایجاد مشکل نمایند. بیشترین خطر بالقوه میخک مربوط به دوران بارداری و شیردهی می باشد پس بهتر است در این دوران با نظر پزشک معالج اقدام به مصرف میخک نمود. میخک به تنهایی شاید خطر قابل توجهی نداشته باشد اما روغن آن اگر از دوز مشخصی مثلا 1% بیشتر استفاده گردد باعث تحریک های پوستی شود پس بهتر است نهایت دقت را در استفاده از میخک بنماییم. ضمنا همانطور که قبلا نیز گفته شد میخک از آنجایی که دارای طبیعت گرم می باشد لذا برای افرادی که مزاج گرم دارند توصیه نمی گردد و بهتر است تا هنگام مصرف با یک کارشناس یا پزشک طب سنتی مشورت گردد. در این گونه افراد توصیه بر این است که میخک را با ترکیب مواد دیگر استفاده نمایند تا گرمی بیش از حد بر بدن این افراد غلبه نکند و مشکلات کلیوی و روده ای را باعث نگردد. برای استفاده از میخک به عنوان دم نوش مقداری از آن را می توان با آب جوش مخلوط نمود و پس از مدتی مشخص که میخک دم کشید آن را مصرف نمود.