درمان کاهش و یا افزایش مایع آمنیوتیک در بارداری چگونه است؟

درمان کاهش و یا افزایش مایع آمنیوتیک در بارداری چگونه است؟

مایع آمنیوتیک مایعی روشن و متمایل به زرد است که در دوران بارداری دور جنین را احاطه کرده است. این مایع در کیسه آمنیوتیک وجود دارد .
کم بودن بیش از حد مایع آمنیوتیک تحت عنوان الیگوهیدرآمنیوس شناخته می‌شود. این وضعیت ممکن است با بارداری در سن بالا، پارگی کیسه آب، اختلال در عملکرد جفت، و یا ناهنجاری‌های جنینی رخ دهد. در مواردی حجم مایع آمنیون به چند میلی متر هم رسیده است.
وجود مایع آمنیوتیک بیش از حد پلی هیدرآمنیوس نامیده می‌شود. این وضعیت می‌تواند همراه با حاملگی چند قلو، دوقلو یا سه قلو، ناهنجاری‌های مادرزادی (مشکلاتی که در هنگام تولد فرزند وجود دارند)، و یا ابتلا به دیابت بارداری رخ دهد. ما در اینجا می خواهیم به درمان کم یا زیاد شدن مایع آمنیوتیک در بارداری بپردازیم:

چه درمان‌هایی در صورت کم شدن مایع آمنیوتیک وجود دارد؟
تشخیص کم بودن میزان مایع آمنیوتیک یا الیگوهیدرامنیوس بر اساس سن حاملگی است.
در کمتر از 34 هفته پزشک مشکلات زمینه ای مادر را درمان می کند ، میزان مایع را کنترل می کند و اگر لازم بداند خانم باردار را بستری می کند.و در صورت وجود شواهدی مبنی بر نقص جنینی، زایمان باید به روش سزارین ختم کرد.در درمان های سرپایی پزشک توصیه میکند که در صورت کاهش حرکات جنین نسبت به حد معمول دوباره مراجعه کنند.و همچنین آزمایش‌هایی مانند تست بدون استرس و تست استرس انقباضی ممکن است برای نظارت بر تکان خوردن جنین انجام شوند.

بعد از هفته 34 بارداری پزشک هر گونه مشکلات زمینه ای مادر را درمان می کند و اگر نتایج بررسی های انجام شده غیر طبیعی باشد، خانم باردار بستری شده و ختم بارداری و سزارین انجام می شود. ودر درمان های سرپایی هم مثل مورد قبل به خانم باردار توصیه می شود که با کاهش حرکات جنین نبت به حد طبیعی به پزشک مراجعه کنند.
بعد از 41 هفته پزشک اقدام به زایمان می کند

درمان های دیگر که در مورد کاهش مایع آمنیوتیک مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
1.تزریق محلول سدیم کلراید به داخل کیسه آمنیوتیک در مقطعی از بارداری باعث افزایش موقت مایع آمنیوتیک می شود و از عوارض بعدی کم شدن آب مایع آمنیوتیک جلوگیری می کند.
2.تزریق محلول سدیم کلراید به داخل کیسه آمنیوتیک در طول زایمان از طریق لوله ای که وارد رحم می شود .همچنین اضافه کردن مایع برای کاهش فشار بر روی بند ناف در طول زایمان و کاهش احتمال جراحی سزارین انجام می شود.
3.تزریق مایع قیل از زایمان از طریق تکنیک آمنیوسنتز برای بهتر دیده شدن تصاویر سونو گرافی که در این مورد محلول سدیم کلراید به کیسه آمنیوتیک از طریق یک سوزن بلند به دیواره شکم تزریق می شود معمولا بع از یک هفته مجددا مایع آمنیوتیک کم می شود اما اینکار به پزشکان در سونو گرفی و تجسم آناتومی جنین و تشخیص کمک کند.

4. و مادر باردار در صورت تشخیص الیگوهیدرآمنیوس باید استراحت کند و در صورت تشخیص پزشک در بیمارستان بستری شود و مایعات بدن او با مایعات خوراکی و یا وریدی تامین گردد تا سطح مایع به مقدار طبیعی برسد.
5. اگر در مواردی خانم باردار در سه ماه اول بارداری به الیگوهیدرآمنیوس دچار شود پزشک به احتمال زیاد سقط جنین را تشخیص می دهد.
چه درمان هایی در صورت زیاد شدن مایع آمنیوتیک وجود دارد؟
موارد خفیف زیاد بودن مایع دور جنین(پلی هیدرآمنیوس) به ندرت نیاز به درمان دارند و ممکن است به خودی خود برطرف شوند. حتی در مواردی که باعث ناراحتی خانم باردار می‌شوند معمولاً بدون دخالت قابل کنترل هستند.
اگر خانم باردار زایمان زودرس، تنگی نفس یا درد زیر شکم دارد، ممکن است نیاز به درمان و احتمال بستری شدن در بیمارستان داشته باشد.

درمان ممکن است شامل موارد زیر باشد:

تخلیه مایع اضافه آمنیوتیک:
ممکن است پزشک ازطریق تکنیک آمنیوسنتز برای تخلیه مایع اضافه آمنیوتیک از رحم استفاده کند. احتمال دارد خانم باردار در طول بارداری خود نیاز به تکرار چند باره‌ی این روش که گاهی اوقات کاهش آمنیو نامیده می‌شود، داشته باشید. البته باید این را بدانید که این روش خطر ابتلا به عوارضی از جمله زایمان زودرس، جدا شدن زودرس جفت و پارگی کیسه آب را به همراه دارد.

چه داروهایی مناسب برای کاهش مایع آمنیوتیک است
ممکن است پزشک برای کمک به کاهش تولید ادرار جنین و حجم مایع آمنیوتیک داروی خوراکی ایندومتاسین (ایندوسین) را تجویز کند. اما این را بدانید که ایندومتاسین برای بعد از هفته 31 بارداری توصیه نمی‌شود. در این مورد با توجه به خطر مشکلات قلبی جنین، ممکن است نیاز به کنترل قلب نوزاد با اکوکاردیوگرام و سونوگرافی داپلر باشد. سایر عوارض جانبی می‌توانند شامل تهوع، استفراغ، رفلاکس  و التهاب پوشش داخلی معده (گاستریت) برای خانم های باردار باشند.
همچنین بعد ا از درمان، پزشک معالج تقریبا هر یک تا سه هفته یکبار همچنان میزان مایع آمنیوتیک را کنترل می‌کند. اگر زیاد بودن مایع آمنیوتیک خفیف تا متوسط باشد، می‌توانید تا کامل شدن بارداری ادامه دهید و زایمان در هفته ۳۹ یا ۴۰ انجام شود. اما اگر زیاد بودن مایع آمنیوتیک شدید باشد یا وجود مایع بیش از حد سلامت کودک را تهدید کند، برای جلو گیری از عوارض جدی ممکن است زایمان در هفته 37 یا احتمالا زودتر صورت بگیرد .