کشور شیلی
شیلی کشوری است در غرب قاره امریکای جنوبی که از شمال با پرو، از شمال شرقی با بولیوی، از شرق با آرژانتین و از جنوب و غرب با اقیانوس آرام هم مرز است. شیلی در اقیانوس آرام جزیره های بسیار دارد. از جمله ایستر و دسته جزیره های خوانفرناندز. شیلی حدود ۷۵۶۰۹۶ کیلومتر مربع وسعت دارد.
جغرافیای شیلی
شیلی سرزمینی است باریک و کم عرض. از نظر پستی و بلندی به سه ناحیه کوهستانی، پست میانی و ساحلی تقسیم می شود. ناحیه کوهستانی بخشی از رشته کوه های آند است که سراسر شرق شیلی را در بر می گیرد. بلندترین قله شیلی اوخوس دل سالادو است با ارتفاع ۶۸۸۰ متر از سطح آب های آزاد. در کنار بخش کوهستانی و موازی با آن، ناحیه پست میانی واقع شده و سپس ناحیه ساحلی است. که غرب کشور را تشکیل میردهد. بیابان ساحلی اتاکامادر شمال شیلی واقع است و تنگه ماژلان در جنوب جزیره تیرا دل فونگو را از شیلی جدا می کند. بخش غربی این جزیره متعلق به شیلی و بخش شرقی آن متعلق به ارژانتین است. در جنوب شیلی دریاچه ها، آبدره ها و یخچال های طبیعی زیادی نیز وجود دارد. یانکیئوئه و بیاریکا از دریاچه های مهم شیلی هستند.
کشیدکی شمالی_جنوبی شیلی و وجود اقیانوس آرام در غرب و جنوب آن و کوه های آند در شمال و شرق این کشور سبب پدید آمدن آب و هوای متنوع در این کشور شده است. آب و هوای شمال شیلی استوایی بیابانی با میانگین دمای ۱۸ در جه است. مرکز آن آب و هوای نیمه استوایی گرم و مرطوب دارد با میانگین دمای ۱۴ درجه و آب و هوای جنوب آن معتدل است با میانگین دمای ۶ درجه. در شمال شیلی میانگین بارش سالانه تقریبا صفر است. شیلی ۳۶ پارک ملی دارد در این کشور درختانی مانند راش، کاج، کاسیا، سرو، نارون، خرنوب، برگ بو، گیاهان علفی و کاکتوس می روید. شیلی زیستگاه جانورانی است مانند چین چیلا، انواع شتر بی کوهان (لاما، ویکونیا، و الکاپا)، کندر(کرکس امریکای جنوبی) ارمادیلو، پنگوئن ماژلان، پلنگ، انواع گوزن، گرگ، روباه دم بلند، طوطی، انواع ماهی، و نوعی قورباغه بومی به نام داروین، این قورباغه را چارز داروین در سفرش به این کشور کشف کرده است. شیلی دارای معدن های مس، سنگ اهن، طلا، نقره، مولیبدن، منگنز، زعال سنگ، انواع نیترات، نفت و گاز طبیعی است.
اقتصاد شیلی
کشاورزی و استخراج معدن دو پایه اقتصاد شیلی هستند. مهم ترین محصول کشاورزی آن ذرت، جو، حبوبات، سیب زمینی، نیشکر، گندم، سبزیجات و مرکبات است. ماهیگیری، پرورش گوسفند، و جنگلداری نیز از دیگر فعالیت های اقتصادی شیلی است. شیلی از بزرگ ترین تولید کنندگان مس در جهان است. مهم ترین صنایع شیلی، صنایع وابسته با استخراج مس، و دیگر مواد معدنی است. تولید مواد غذایی، نوشیدنی، پارچه، لوازم چوبی، الوار، سیمان، مواد شیمیایی، خمیر کاغذ، تجهیزات الکتریکی و شیشه نیز از دیگر صنایع این کشور هستند.
صادرات و واردات شیلی
کشور شیلی، مس، مواد شیمیایی، ماهی، غذاهای دریایی، میوه، کاعذ، و الوار را صادر و نفت، گاز طبیعی، مواد غذایی، گندم، خودرو، ماشین الات صنعتی و تجهیزات مخابراتی را وارد می کند. این کشور چند فرودگاه بین المللی دارد. مسیر های آبی آن نیز بسیار فعال است. و تالکاهوا نو، تومه، سن آنتونیو، پونتا اریناس از بندرهای مهم این کشور هستند.
مردم شیلی
جمعیت شیلی در سال ۲۰۱۶ ، ۱۸ میلیون نفر برآورد شده است پایتخت آن ساتیاگو ست. بیشتر مردم شیلی آمیخته ای از اروپاییان و بومیان هستند کاه مستیزو نامیده می شوند. گروهی اسپانیایی و بقیه ماپوچه(بومیان امریکای جنوبی )هستند. زبان رسمی شیلی اسپانیایی است. زبان های بومی هم در این کشور رواج دارند بیشتر مردم شیلی مسیحی هستند. دین یهودی و آیین های بومی نیز در این کشور پیرو دارد. تقریبا همه مردن شیلی با سوادند. آموزش و پرورش از ۶ تا ۱۳ سالکی رایگان و اجباری است. دانشگاه سانتاگو که در سال ۱۷۳۸ میلادی تاسیس شد، از دانشگاه های مهم این کشور است. گابریلا میسترالو پابلو نرودا (هر دو شاعر )، همچنین ویکتور خارا، نوازنده، آهنگ ساز و خواننده انقلابی که به دستور حکومت پینوشه کشته شد، از شخصیت های جهانی شیلی هستند.
تاریخ و حکومت شیلی
نخستین ساکنان این سرزمین بومیان ماپوچه بودند که در کوه های آند زندگی می کردند و کارشان شکار و کشاورزی بود. در قرن پانزدهم میلادی، شمال شیلی بخشی از امپراتوری اینکاها بود. در سال ۱۵۲۰ فردیناند ماژلان، دریانورد پرتغالی، که برای یافتن سرزمین های جدید راهی سفر دریایی بود، به گذر گاه جنوبی شیلی رسید. بعدها این گذرگاه را تنگه ماژلان نامیدند. به تدریج اسپانیایی ها در جستجوی طلا به شیلی رسیدند و ابن سرزمین به استثمار اسپانیایی ها در آمد.
تاریخچه شیلی
در سال ۱۸۰۸ میلادی ناپلئون بناپارت، امپراتور فرانسه، اسپانیا را اشغال کرد. با برکناری پادشاه اسپانیا و به دنبال مبارزه های استقلال طلبانه در سال ۱۸۱۷ برناردو اهیگنز، رهبر استقلال طلبان شیلی، با کمک خوزه سن مارتین، رهبر استقلال طلبان آرژانتین، ارتش اسپانیا را شکست داد و قدرت را در دست گرفت. ودر سال ۱۸۱۸ میلادی، شیلی را کشوری مستقل اعلام کرد. اهیگنز نیروی دریایی شیلی را پایه گذاری کرد. مدارس را از کلیسا مستقل و کتابخانه ملی شیلی را تاسیس کرد. اما در سال ۱۸۲۳ به دلیل مخالفت اشراف شیلی مجبور به استعفا شد. در اواخر قرن ۱۹ در بخش های مرزی میان پرو، شیلی و بولیوی منابعی از نیترات پتاسیم (شوره) کشف شد. شیلی این بخش ها را اشغال کرد.
جنگ پاسیفیک
از سال ۱۸۷۹ تا ۱۸۸۳ جنگ بین سه کشور پرو، شیلی و بولیوی درگرفت. این جنگ را جنگ پاسیفیک نامیده اند. سرانجام با امضای قرارداد صلح بین هر سه کشور، این نواحی به شیلی واگذار شد. بهره‌برداری ازاین منابع سبب توسعه اقتصادی و رشد صنایع ملی در شیلی شد. از سال ۱۸۸۶ بر اثر درگیری بین اشراف، نظامیان و جبهه ملی برای بدست گرفتن قدرت، دولت های متعددی روی کار آمد. سرانجام در سال ۱۹۶۴ ادوارد فری مونتالوا به ریاست جمهوری رسید. او که از جانب شرکت های مس امریکایی حمایت می شد، روابط نزدیکی به امریکا برقرار کرد.
انتخابات شیلی
در انتخابات سال ۱۹۷۰ سالوادور النده، پزشک و سیاست مدار سوسیالیست، رئیس جمهور شد. او معادن مس، بانک های خصوصی و بسیاری از صنایع و نیز زمین های کشاورزی را ملی کرد. در سال ۱۹۷۳ ارتش به رهبری ژنرال اگوستو پینوشه اوگارته و با حمایت دولت آمریکا و سازمان سیا علیه دولت آلنده کودتا کرد. آلنده کشته شد و ژنرال پینوشه قدرت را بدست گرفت. او مجلس و احزاب را منحل و آزادی مطبوعات را محدود کرد. در حکومت دیکتاتوری پینوشه هزاران نفر از مردم شیلی در مخالفت با او کشته و زندانی شدند. سرانجام مردم شیلی پس از مبارزات طولانی در سال ۱۹۸۰ به قانون اساسی جدیدی رای دادند و توانستند زمینه را برای بیرون راندن نظامیان از حکومت استفاده کنند.
در دادگاه بین المللی لاهه در سال ۲۰۰۱ پینوشه رسما به جرم دستور کشتار و آدم ربایی مردم شیلی مجرم شناخته شد. در سال ۲۰۱۳، بانو میشل بچله از حزب سوسیالیست، رئیس جمهور شد. حکومت شیلی جمهوری است. رئیس جمهور با رای مردم برای یک دوره چهار ساله انتخاب می شود شیلی دو مجلس قانون گذاری دارد . مجلس نمایندگان با ۱۲۰ نماینده که با رای مردم برای چهار سال انتخاب می شوند و مجلس سنا که ۳۸ نماینده انتخابی و ۹ نماینده انتصابی دارد.
نظر خود را اضافه نمایید
ارسال نظر به عنوان مهمان