ریحان چیست؟

ریحان یک گیاه معمولی معطر از خانواده نعناعیان است. برای افزودن عطر و طعم به غذاهای مختلف از ریحان استفاده می شود، اما آنچه که ممکن است شما را متعجب کند، فواید ریحان است که آن را به عنوان تقویت کننده دستگاه ایمنی می شناسند.
عصاره ریحان یا روغن اسانس ریحان برای جلوگیری از طیف وسیعی از بیماری ها استفاده می شود و امروزه از ریحان به عنوان یکی از مهمترین گیاهان دارویی نام برده می شود.
تاکنون 35 نوع مختلف از ریحان شناخته شده است. این گیاه در اندازه ها و انواع گوناگون یافت می شود و تاکنون شش اسانس مختلف از بذر، ریشه، برگ و ساقه این گیاه به دست آمده است. نوع خاصی از ریحان با نام علمی Ocimum sanctum L به عنوان داروی ضد التهاب و ضد باکتری شناخته شده است و برای درمان استرس و مبارزه با بیماری های گوناگون کاربرد دارد.
ریحان یکی از داروهای گیاهی مهم در میان عامه مردم، به خصوص مردم آسیای جنوب شرقی و هند است. در هند ریحان را tulsi می نامند و در اشکال و صورت های مختلف مانند چای، پماد و تونیک از آن در درمان بیماری های خود استفاده می کردند. در برخی از مذاهب هندو ریحان را با الهه های خود مرتبط می دانستند و به عنوان یک "گیاه مقدس" و "غیر قابل مقایسه" از آن یاد می کنند.

مزایای اثبات شده ریحان چیست؟

مطالعات علمی نشان می دهد، ریحان دارای مزایای زیر است:
• ضد التهاب
• آنتی اکسیدان
• گیاهی برای مبارزه با سرطان
• کاهش دهنده درد (ضد درد)
• ضد تب (رطوبت)
• پیشگیری از دیابت
• محافظت از کبد
• محافظت از منبع خون بدن
• ضد استرس
• تقویت کننده سیستم ایمنی

ریحان دارای روغن های ضروری است که حاوی آنتی اکسیدان هستند. آنها در آب حل نمی شوند و به اندازه ای کوچک هستند که می توانند به منافذ پوست نفوذ کنند.

اسانس فرار ریحان ماده ایست که موجب عطر و طعم متمایز این گیاه می شود و همچنین خواص درمانی ریحان ناشی از همین اسانس می باشد. ترکیبات اسانس به ریحان و گیاهانی مانند آن کمک می کند تا از دست جوندگان، باکتری ها و حیوانات در امان باشد. در واقع زمانی که انسان از این گیاه و اسانس یا روغن آن استفاده می کند مزایای مشابهی برای انسان به همراه دارد و آن این مزایا همان تقویت سیستم ایمنی بدن و محافظت در برابر بیماری هاست.

در میان انواع مختلف ریحان، ریحان یونانی دارای مزایای بسیاری است چرا که در این نوع ریحان مقدار قابل توجهی آنتی اکسیدان، منیزیم و ویتامین های گوناگون یافت می شود.

علاوه بر موارد ذکر شده، از عصاره ریحان در تولید عطر، پاک کننده ها و شوینده های خانگی و محصولات مراقبت از دندان مانند خمیر دندان یا دهانه شویه ها استفاده می شود، زیرا یکی از مزایای شناخته شده ریحان، توانایی آن به عنوان عامل ضد باکتری و ضد میکروبی است که با میکروب ها و باکتری ها مبارزه می کند.

½ فنجان ریحان تازه خرد شده یا حدود هشت قاشق غذا خوری از آن دارای مواد مغذی زیر است:

انرژی: 2 کالری
چربی، پروتئین، قند و فیبر: 0
ویتامین A : 56 میلی گرم (24 درصد)
ویتامین K : 88 میلی گرم (108 درصد)
ویتامین C : 4 میلی گرم (8 درصد)

انواع ریحان

در واقع بین انواع مختلف گیاه ریحان تفاوتهایی وجود دارد و زمانی که شخصی در مورد فواید استفاده از ریحان صحبت می کند، دشوار است بدانید دقیقا چه نوعی از ریحان مد نظر بوده است.

برخی از گونه های ریحان عبارتند از: ریحان شیرین، ریحان لیمویی، ریحان کریستال ایتالیایی یا فرفری، ریحان مقدس، ریحان تایلندی و ریحان کاهو.

طعم و بوی انواع ریحان بستگی به اجزای شیمیایی منحصر به فرد و مقدار اسانس های موجود در آنها متفاوت است. روغن های زیر در تمام انواع ریحان وجود دارند اما مقادیر آنها از نوعی به نوع دیگر متفاوت است: سینامات، سیترنلول، گرانیول، لینالول، پینن و ترپینول.

استفاده های تاریخی از ریحان

ریحان به معنی "بوییدن" است. دقیقا مشخص نیست اولین بار ریحان در کدام یک از مناطق جهان رشد کرده است اما به نظر می رسد ریحان گیاه بومی آسیا و آفریقا است. هزار سال پیش ریحان در برخی از جزایر خلیج فارس رشد کرده است و سپس در قرن شانزدهم از هند به اروپا وارد شد. در طول قرن هفدهم، ریحان به آمریكا منتقل شد.

در طب سنتی هند روغن های استخراج شده از ریحان در درمان انواع سردرد، بیحالی، استرس و اختلالات جنسی استفاده شده است.

خرید و پخت و پز با ریحان

امروز، ریحان یکی از مهمترین گیاهان در بسیاری از فرهنگ ها و غذاها، از جمله ایتالیایی، هندی، تایلندی و ویتنامی است. ریحان را می توان به تنهایی به عنوان سبزی خام استفاده کرد یا در تهیه سس ها برای افزودن عطر و طعم به گوشت، ماهی و خورش ها؛ در چای گیاهی ، در تهیه نوشیدنی ها و حتی در پانسمان زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد.

هنگام خرید ریحان، به دنبال برگ های رنگی و تازه باشید. ریحان معمولا در تابستان و اوایل پاییز و در طول سال ها در بیشتر فروشگاه های مواد غذایی در دسترس است.
برای نگهداری ریحان می توان آن را درون یک کاغذ تمیز مرطوب بپیچید و سپس داخل کیسه پلاستیکی قرار دهید. در این صورت برای مدت چند روز می توانید از ریحان به صورت تازه استفاده کنید.