آشنایی با مجسمه پیتر کبیر در روسیه

آشنایی با مجسمه پیتر کبیر در روسیه

مجسمه پیتر کبیر یک بنای تاریخی 98 متری یا 322 فوتی است که برای پیتر کبیر ساخته شده است. پتر کبیر یا پتر یکم یکی از تزارهای روسیه بود که در ده ‌سالگی به حکومت رسید. او از ۷ مه سال ۱۶۸۲ تا ۸ فوریه سال ۱۷۲۵ میلادی همراه با برادر بیمار و ناتوانش ایوان پنجم بر روسیه حکومت کرد. او مشهورترین تزار روسیه است. او توانست روسیه را به یک ابرقدرت اروپایی تبدیل کند. پس از آن که خواهرش او را برای جلوگیری از به سلطنت رسیدن به یکی از روستاهای مجاور مسکو تبعید کرد او به تلافی این کار بالاخره در سال ۱۶۸۹ با جمعی از یاران خود به مسکو حمله کرد و خواهرش سوفی را به زندان انداخت و خود به جای او به سلطنت نشست.

 مجسمه این تزار قدرتمند منفور ترین مجسمه در دنیا است. فیودور سوم در حالی که ۲۱ سال بیشتر نداشت و بیمار و ضعیف بود سرانجام در ۷ مه ۱۶۸۲ میلادی درگذشت. پس از مرگ فیودور سوم اختلافات گوناگونی بر سر جانشینی برادرش ایوان و پی‌تر فرزند ناتالی ناریشکین رخ داد. در پی این اختلاف­ها بود که گروهی از سربازان در برابر اقدامات ناریشکین‌ها دست به شورش زدند و با حمله به کاخ خواستار سلطنت ایوان شدند.

 مجلس شورای ملی مرکب از اعضای حاضر ولایات در مسکو تشکیل شد و به اتفاق آرا ایوان را به عنوان تزار اول و پتر را به عنوان تزار دوم انتخاب کردند. از آن‌ جا که هر دو هنوز کودک بودند صوفی خواهر تنی ایوان به عنوان نائب‌السلطنه تعیین شد. ایوان پیش از رسیدن به فرمانروایی فوت کرد و پتر تبدیل به یکی از پر نفوذترین تزارهای تاریخ روسیه  یعنی پتر کبیر شد. پتر در دوران نوجوانی و جوانی فردی عیاش بود.

 مادر پتر به دنبال آن بود که او را مجبور به اتخاذ رویکردی متعارف‌ تر کند. مادر پتر به همین علت ازدواج او را با اودوکسیا لوپوخینا در سال ۱۶۸۹ میلادی ترتیب داد. این ازدواج با شکست مواجه شد. ده سال بعد پتر همسرش را مجبور کرد تا به یک راهبه­ در صومعه تبدیل شود. پتر با این کار خودش را از زندگی با اودوکسیا لوپوخینا آزاد کرد تا راحت تر به عیاشی بپردازد. پتر دوران نوجوانی خود را در محله خارجی‌ها گذراند. محله‌ای که در آن آلمانی‌ها، فرانسوی‌ها، هلندی‌ها و انگلیسی‌ها حضور چشم‌گیری داشتند. او در این محله با شخصی به نام فرانسوا آلوفور دوست بود که اغلب در خانه زیبای او به شب‌نشینی و خوشگذرانی مشغول بودند.

پتر کبیر فردی بلند قامت و پر انرژی بود. او عقیده داشت که روسیه تا زمانی که در عرصه فناوری به پای اروپا نرسد هرگز یک امپراتوری قدرتمند نخواهد شد. برای همین کارشناسان خارجی بسیاری را استخدام کرد تا چگونگی ساخت کشتی‌های بهتر و بناهای نیرومند تر و مستحکم ­تر را به روس‌ها بیاموزند. مدارسی را برای آموزش ریاضیات و مهندسی بر پا کرد که برای هدف‌گیری دقیق‌تر توپخانه و بناهای محکم مناسب باشند. روس­ها به دانسته­های این افراد آن‌ها نیاز داشتند. وی نخستین روزنامه روسیه را به راه انداخت تا روس‌ها مانند اروپاییان بتوانند درباره ­ی وقایع جاری کسب اطلاع کنند. او تقویم سنتی روسیه را که تاریخ رخدادها را از پیدایش جهان تعیین می‌کرد کنار گذاشت و به جای آن تقویم مورد استفاده در اروپای غربی را پذیرفت که تاریخ رخدادها را از میلاد مسیح محاسبه می‌کرد.

درهای مناصب دولتی را که تا آن زمان تنها به پسران اشراف اختصاص داشت به روی پسران با استعداد خانواده‌های معمولی گشود. آکادمی علوم را برای ترویج آموزش و پژوهش تأسیس کرد. او به مردم دستور داد او را به جای تزار امپراتور صدا بزنند. پتر فرمانی صادر کرد که به جز روحانیون و دهقانان همه روس‌ها می‌بایست ریش خود را می‌تراشیدند. این فرمان، مخالفت‌های زیادی را بین مردم در پی داشت چرا که برای مردم ریش صرفاً یک آرایش نبود بلکه اهمیتی مذهبی داشت. پتر کبیر شخصیتی تندخو و بی‌رحم داشت.

 بنابراین افرادی که مورد غضب واقع می‌شدند به شدت مورد شکنجه قرار می‌گرفتند. حتی پسر او که با اصلاحاتش موافق نبود در زندان زیر شکنجه قرار گرفت و کشته شد. در دوران پتر کبیر ارتش روسیه به سبک ارتش‌های اروپایی بازسازی و نیرومند شد. روسیه از نظر سیاسی و اقتصادی نیاز شدیدی به دریای آزاد داشت. پتر کبیر می‌خواست با ارتش قدرتمند روسیه بنادر دریای سیاه در جنوب و دریای بالتیک در شمال غرب را به منظور تسهیل تجارت با اروپا در اختیار بگیرد و در عین حال قوای خود را متوجه دریای خزر کند. با چنین هدفی بود که لشکر کشی‌های آزوف بین روسیه و عثمانی بر سر در اختیار گرفتن بندر بزرگ آزوف در دریای سیاه درگرفت.

 نبرد مهم دیگر جنگ بزرگ شمالی بود که با امپراتوری سوئد درگرفت. این جنگ برای دستیابی به سواحل دریای بالتیک درگرفت و از سال ۱۷۰۰ تا ۱۷۲۱ میلادی ادامه داشت. در ۱۷۲۱ با امضای صلح بین روسیه و سوئد سرانجام کنترل بخش‌هایی از لیوونی و استونی دو منطقه در دریای بالتیک به دست روسیه افتاد. پتر کبیر در ۱۷۰۳ تصمیم گرفت در باریکه‌ای باتلاقی که در طول ساحل دریای بالتیک به تصرف خود درآورده بود یک شهر جدید و بزرگ بنا کند که سن‌پترزبورگ نام گرفت. با تلاش جان ‌فرسای هزاران کارگر شهر سن‌پترزبورگ به بندری بزرگ برای تجارت بین روسیه و اروپا تبدیل شد. این شهر تا حدود دو قرن به صورت پایتخت روسیه درآمد.

 این چند سطر تنها گوشه ­ای از زندگی نامه پتر کبیر بود. مجسمه او اکنون در مجاورت غربی رودخانه مسکو و کانال وودوتوودنی در مرکز مسکو روسیه قرار دارد. این طراحی توسط طراح گرجستانی زوراب برای جشن 300 ساله نیروی دریایی روسیه که پیتر بزرگ آن را بنیان نهاده بود طراحی شده است. این مجسمه در سال 1997 ساخته شد و هشتمین مجسمه بلند جهان نام گرفته است.  وزن این مجسمه حدود 1000 تن است و و در آن حدود 600 تن فولاد ضد زنگ، برنز و مس استفاده شده است. این مجسمه یکی از معروف­ترین مجسمه­های شهر است که سالانه افراد زیادی را ملاقات می­کند. تا قبل از این مجسمه هیچ اسبی که بر روی دو پا ایستاده باشد به تصویر کشیده نشده بود.

 مجسمه با ابهت پتر کبیر اولین مجسمه اسب ‌سوار سن پترزبورگ است. این تندیس زیبا بنیان‌گذار نامی شهر را با حالتی در خور یک رهبر که کشورش را به سمت آینده هدایت می‌کند به تصویر کشیده است. پایه مجسمه صخره‌ای را شبیه سازی کرده و از یک قطعه بزرگ گرانیت قرمز تراشیده شده است. این قطعه گرانیتی به تنهایی وزنی بیش از ۱۶۰۰ تن داشته و حمل آن از خلیج فنلاند حدود ۹ ماه طول کشیده است. نوشته‌ای در کنار تندیس اسب ‌سوار وجود دارد که می‌گوید تقدیم به پتر اول، از طرف کاترین دوم. این نوشته در یک طرف به لاتین و طرف دیگر به روسی حک شده است.